+670 75299337 — info@nks-ermera.sch.tl

Istória

Biografia Padroeiro da Escola.

Saudozu Nino Conis Santana ho naran baptismo Antonio Nino Conis Santana, moris iha loron 12 fulan Janeiro 1957 iha rai Mehara, Tutuala lospalos Lautem oan housi Sr. Zemakaru no Sra. Poko-Tana.

Iha tinan 1975 saudozu Nino Conis Santana sai hanesan Militario Falentin

1981 eleito nu’udar membro ida ne’ebe lidera husi comandante Kairala Xanana Gusmão 1990, hetan ataque housi militar/tropas Indonesia (TNI) nune’e saudosu hetan sofre kanek iha kakorok, kelen no ain. Iha 1991 saudoso harí markas iha Ermera hanesan baze de apoio de seguransa

1992 wainhira Kairala Xanana Gusmão hetan kaptura husi militar Indonesia saudozu sai nu’udar Segundo assintente, nune’e comandante Mauhunu Bulerek mak asumi fali Kairala nia fatin. ho António dos Santos (55), Sr. Eduardo Barreto (Dusa’e) Sr. Saudozu Gabriel Ximenis (Fitun), Sr. Manuel Albino Pos Kompi, Sr. Angelino Brites (Mesak), Armindo das Neves (Bebe), António Salsinha (Dura’e), Fransisco dos Santos (Santa Cruz), saudoso Domingos Madeira (Run Batar) no sr. Germenino Amaral (Lekiseran). Mandatu ida ne’e mak saudozu Nino Conis Santana komesa mobiliza/hamoris fila-fali nia rede Clandestina iha Ermera hodi kolabora hamutuk ho apoiante sira hanesan Sr. Ernesto Fernandes, (Dudu), Sr. Caetano Ximenes Kodigu TgG, Sr. António dos Santos “55”.

1993 4 de Abril wainhira tropas militares Indonesia kaptura tiha mauhudu, saudozu asumi fali Mauhunu Bulerek nia fatin nu’udar komandante. kargo seluk nebe saudozu assumi iha partido Fretelin mak hanesan komite instrusaun executivu.

1993 to’o 1998 assumi kna’ar nu’udar Komandante Falentil to’o hakotu nia iis iha aldeia Rai-lori, sucu Mirtuto iha loron 11 de Março de 1998.

Prosesu Tau Naran Ba Eskola

Eskola Secundária Jeral Nino Conis Santana hanesan eskola pública ida ne’ebé  hetan legalizasaun housi Governo Timor-leste liu husi Ministério da Educação. Escola ida ne’e mos konsidera hanesan nivel edukasaun ida ne’ebé kompotensia aas liu ho eskola secundária sira seluk ne’ebe ejiste iha Municipio Ermera. Desde tempu okupasaun Indonesia eskola ida ne’e ejiste ona ho naran sekolah mengenah Umum (SMU), liu tiha okupasaun Indonesia Timor Leste hetan ukun rasik-an (Indenpendensia) recursos humanos persija tebes atu bele desenvolve nasaun ida ne’e iha futuru hodi bele compete ho nasaun sira seluk mos, nune’e iha tinan 2000 Sr. Juvenal Exposto mosu ho ideias construtivu ida hodi konvida autoridade lokal sira iha momentu ne’eba hanesan lider Partido CNRT nain mak Sr. Eduardo Barreto (Dusa’e) ne’ebe asumi kna’ar nu’udar secretaria sub região IV, husi UNTAET nian mak Administradór Alexandre hodi kombina atu tau naran ba eskola pré-Secundária no secundária iha momentu ne’eba, nune’e Sr. Juvenal Exposto aprezenta ba forum naran ha’at husi foho lulik tolu ne’ebe ejiste iha Ermera hanesan Lalimlau, Hituria, Kailiti no ida seluk naran comandante Nino Conis Santana, maibe to’o ikus forum aseita ho naran Nino Conis Santana ba Eskola Secundária no 10 de Abril 1999 ba escola Pré- Secundária, nune’e sira halo kedas pedid ba parte edukasaun no administrador distrital atu halo karta coñesimento ida ba Sr. Kay Rala Xanana Gusmãuo atu bele hetan legalizasaun ba eskola rua ne’e la kleur deit simu karta legalizasaun to’o nune’e eskola rua ne’e naran sai permanete to’o ohin loron.

Razaun Foti Naran NCS

Naran ne’e mosu tamba ho presença Heroi Comandante António Conis Santana konsidera hanesan ema registênsia nain ida husi distrito Lautem Lospalos ne’ebe mai hala’o nia kna’ar klandestina iha Ermera parte sub região IV to’o lakon nia vida ou mate iha loron 11/03/1998, tan e’e nia mos konsidera hanesan heroi nascional ba rai doben Timor-leste antes ne’e Conis Santana asumi mos nia kna’ar nu’udar professor, ho sasin patriotismo ida ne’e mak foti heroi ida ne’e atu sai mahein ba eskola ida ne’e hodi memoriza nafatin nia Espirito patriotissmo ne’ebe sempre selebra mos hanesan diaes natalies eskola ida ne’e nian, ne’ebe monu los iha nia loron mate 11 de Março de 1998.

Eskola ne’e hahu ho especialidade tolu (IPA, IPS no Lingua) ho tulun Professores nain sanulu (10) hanesan: João da conceição Maia, Barris dos Santos Madeira, Esterlita Soares, Edio Vitorino Exposto, Norberto Florindo Gonçalves (Matebian), Cornelio Maio Nascimento, Julio Soares Madeira, Costodio Martins, Jacinto Soares Babo, Juleita M. Ximenis, Liberata Soares da Silva, no Sr. Luzeiro Fikansi Madeira Lay. No eskola ne’e desde hahu iha ona dirigente (Diretor) nain 11 mak hanesan Sr. Juvenal Exposto, Sr. João Maia, Sr. Julieta M.Ximenes, Sr. Julio Madeira, Sr. Domingos Lopes Lemos, Sr. Carlos Menezes Sansinha, Sr. António Alves da Costa, Sr Aser Martins Oliveira, Sr. Clementino Madeira, Sr. Gaspar dos Santos (Interinu) no atual Sr. Eduardo Faria Soares.

Kondisaun eskola hahu husi tinan 1999 situasaun Eskola la dun seguru maibe estudantes ho professores luta nafatin, nune’e sira uja fatin antiga ne’ebe okupasaun Indonesia sira husik hela sala 6 hodi hala’o sira nia prosesu aprendizagem, ho ida ne’e mak hahu iha tinan 2007 mai to’o agora estudante 700 – 8.000 ho kuantidades dos profesores 30-54 pessoas sala de aprendizagem 20, sala diretor (1), sala komputaodr ida (1), sala Profesor ida (1) Sala Gabinete Apoiu Tekniku ida (1), Sala Biblioteka ida (1).